IoT Nedir?

IoT Nedir ?

Örneklerle açıklamak gerekirse; hayatımıza yeni yeni girmeye başlayan akıllı evler, akıllı binalar nesnelerin internetine güzel bir örnektir. Şöyle bir senaryo düşünün; evin kapısından girerken sizi göz retinanızdan tanıyan bir güvenlik aygıtı mevcut. Sizin geldiğinizi tespit ettikten sonra kapıdan girişinizle koridordaki ışığın yanmasını sağlıyor. Koridora geldiğinizde salondaki TV’nin açılması komutu gidiyor ve salonda TV’de favori programınız açılıyor.

Olayı net bir şekilde anlamanız açısından basit bir örnek yukarıda verilmiştir. IoT örnekleri alt başlığında çok daha detaylı örnekleri görebilirsiniz.

IoT (Internet of Things) Ne Demek? IoT Türkçe Anlamı Nedir? 

Nesnelerin İnterneti

IoT, günlük hayatta ve endüstride önümüzdeki zaman diliminde çokça adını duyacağımız bir terim. IoT Türkçesi “Nesnelerin İnterneti” olan ve Türkiye’de henüz çok duymasak da dünyanın önde gelen teknoloji ülkelerinin önemli projelerde, günlük hayatta ve endüstri alanında devreye soktuğu gelişmiş teknolojik bir sistemdir.

IoT (Internet of Things)’in Ortaya Çıkışı

IoT’nin ortaya çıkışı 1990’lı yıllara dayanıyor. İlk olarak 1999 yılında Kevin Ashton tarafından bir şirkete yapılan sunumda bahsi geçen Internet of Things (Nesnelerin interneti) kavramı, günümüze kadar gelişen teknolojiyle bir ekosistem haline geldi. Sonraki süreçte de bu ekosistemin hayatın her alanında aktif rol alması kaçınılmaz bir gerçek.

IoT’nin ilk olarak uygulandığı yer ise kavramın ortaya çıkmasından daha da öncesine dayanıyor. 1991 yılında Cambridge Ünivesitesi’ndeki bilim adamları ve mühendisler kahve almak için çalıştıkları ortamın dışında bulunan bir yere gidiyorlardı. Ancak her gittiklerinde kahve bulamıyorlar ve elleri boş döndüğü zamanlar oluyordu. Buna bir çare arayan çalışanlar, kahve makinasına bir kamera yerleştirdiler. Bu kamera ile bir bilgisayar arasında bağlantı kurdular. Bu sayede kamera ile kahve makinasını görebildiler ve her zaman taze kahve içmeye başladılar. Çevirimiçi ve gerçek zamanlı haberleşme özelliği sayesinde bu olay Internet of Things’in ilk uygulaması olarak kabul ediliyor.

IoT Nasıl Çalışır?

IoT, yani nesnelerin interneti 4 farklı bileşen yardımıyla bir bütün oluşturur. Tüm bu nesneler bir ekosistemin parçasıdır. Bu 4 farklı bileşenden her birinin farklı görevleri vardır. Bu bileşenler; sensörler, gateway, bulut (cloud) ve arayüz olarak sıralanabilir. Kısaca bu bileşenlerden ve görevlerinden de bahsedelim.

Sensörler

Nesnelerden veri almaya yarar. Isı, ışık, nem, basınç, hareket ve başka çevresel etmenlerin belirlenmesinde rol oynar.

IoT Bileşenleri

Gateway

Sensörlerden gelen verilerin akışıyla alakalı bir terimdir. Cihazların bulut (cloud) ile bağlantısını ve veri aktarımını sağlayan yapıdır.

Bulut (Cloud)

Verilerin toplandığı ve işlenmek üzere depolandığı kısımdır. Sensörlerden gelen verileri daha sonra farklı cihazlarda ya da farklı alanlarda kullanmak üzere internet ortamında saklayan bir veritabanı olarak düşünülebilir.

Arayüz (Mobil Uygulama)

Arayüz, mobil uygulama olarak da bilinir. Nesneler ile aramızdaki etkileşimin sağlandığı, iletişimin kurulduğu bölümdür.

IoT (Internet of Things) Kullanım Alanları

Bu başlık altında farklı senaryolarla IoT’nin uygulama alanlarını ve örneklerini açıklamaya çalışacağım. IoT’un kullanım alanları çok geniş bir yelpazede yer alır, ancak konuyu anlamanız açısından bazı senaryoları şu şekilde açıklayabiliriz;

Şöyle bir örnekle başlayalım: Bir iş yerinde çalışıyorsunuz. Sonraki gün önemli bir toplantınız var. Gece yatarken her gün kalktığınız zamana saatiniz otomatik olarak alarmı kuruyor. Sabah alarmla uyandığınızda, akıllı saatiniz kahve makinesine bir komut gönderiyor ve kahveniz sabahları sevdiğiniz şekilde hazırlanıyor. Evde çıkıp arabaya bindiğinizde, günlük planınız aracınızın multimedya sisteminde yer alıyor ve size bilgi veriyor. Yetişmeniz gereken toplantınız için trafiği hesaplayarak en uygun rotayı oluşturuyor. Eğer trafikte bir gecikme ön görülüyorsa toplantıya katılacak kişilere durumla ilgili otomatik olarak SMS gidiyor.

Ev hanımları için düşünelim: Akşam yaklaşırken yapmak istediğiniz yemeğe karar veremiyorsunuz ve haftalık olarak beslenmenize, besin miktarlarınıza da dikkat etmek istiyorsunuz. Mutfakta tüm hafta yediklerinize göre o gün almanız gereken besin ögelerine uygun öneriler sunan bir cihaz olduğunu düşünün. Karar verdiğiniz anda size o yemeği tarifini sunan bir cihaz… Yemeğin yapım aşamalarında mutfak robotunuzun gerektiği yerde size sormadan doğru bir şekilde çalışıp ihtiyacınız olan malzemeyi size sunduğunu ya da buzdolabınızın yemek tarifinde olan bir malzemenin eksik olduğunu size bildirdiğini hayal edin…

Peki ulaşım sistemlerinde nasıl kullanılabilir?: Şehir içi toplu taşıma ağında en yoğun saatleri belirleyip buna göre sefer sıklığının ayarlandığını, maksimum verimi en düşük enerjiyle sağlayarak ulaşım ağlarında enerji tüketiminin minimuma indirildiğini, ulaşım araçlarındaki yoğunluğun ve sefer sayılarının istatistiklere göre düzenlendiğini hayal edin. Bu senaryo IoT’un ulaşım alanındaki uygulamasına bir örnek. Ve yine bu senaryo çok uzakta değil, günümüzde Brüksel’de IoT’tan yararlanan ulaşım ağında kullanılıyor. Brüksel’deki toplu taşıma sisteminin işleyişiyle ilgili detaylı bilgi almak için aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

IoT (Internet of Things)’yi anlamanız ve kullanım alanlarını görmeniz için birkaç örnek senaryo yazdım. Ancak kullanım alanları tabi ki bu senaryolarla sınırlı değil. IoT, aklınıza gelebilecek her alanda kullanılan bir ekosistemdir. Akıllı tarım uygulamaları, enerji verimliliği uygulamaları, kripto para sistemleri, sağlık ve ilaç sektörü, hayvancılık, eğitim, turizm ve daha niceleri… Yakın gelecekte hayatımızın merkezinde yer alacak bu terimi iyi bilmemiz gerekiyor.

IoT Örnekleri – IoT Tabanlı Cihaz Örnekleri

IoT’un ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve hayatın hangi alanlarında nasıl kullanıldığını yazımızın bu kısmına kadar detaylı olarak anlattık. Peki IoT örneklerini görebileceğimiz IoT cihazlar hangileri?

Wemo Akıllı Priz (WeMo Smart Plug)

Akıllı telefonunuzla da bağlantı kurabilen WeMo akıllı prize, istediğiniz tüm elektronik cihazları bağlayabiliyorsunuz. Prizin asıl olayı fişe taktığınız cihazlara ne kadar zaman güç gitmesi gerektiğini ayarlayabiliyor olmanız. Bunu ister prizden isterseniz WeMo akıllı prizi bağladığınız akıllı telefonunuzdan ayarlayabiliyorsunuz. Aynı zamanda telefonunuzdan cihazların ne kadar güç tükettiğini de görebilmeniz mümkün. IoT tabanlı çalışan bu priz, ülkemizde de satın alınabiliyor.

August Akıllı Kilit (August Smart Lock)

August akıllı kilit, anahtara olan ihtiyacınızı tamamen ortadan kaldırıyor. Akıllı telefonunuzla bağlantı kuran bu akıllı kilit (smart lock) siz eve geldiğinizde kapıyı otomatik olarak açıyor, evden ayrıldığınızda da otomatik olarak kilitliyor. Dilerseniz evde geçici olarak kalan misafirleriniz için de arayüz üzerinden misafir yetkisi verebiliyorsunuz. Mini klavyesiyle şifre girerek kapı açma imkanı da sunan August akıllı kilit, sistem kayıtlarına bakmanıza ve evden uzakta olsanız bile eve girmesi gereken birine yetki vermenize de imkan sağlıyor.

Nest Akıllı Termostat

Nest akıllı termostat, online olarak yönetebileceğiniz IoT tabanlı bir cihazdır. Nest, teknolojinin internetle etkileşiminin en güzel örneklerinden biri sayılabilir. Evde yaşayanların yaşam tercihlerini öğrenebilen Nest, ev sıcaklığını bu verilere göre otomatik olarak ayarlıyor. Evde olmanız ya da olmamanız Nest için fark etmiyor. Eğer ev ortamı olması gerekenden daha sıcak veya daha soğuksa Nest gerekeni yapıyor ve sıcaklığı size en uygun hale getiriyor. Enerji tasarrufu ve verimliliğini de arttırmayı sağlayan Nest, uzaktan kontrolle sıcaklığı ayarlamanıza da imkan tanıyor.

Automatic Araba Takip Adaptörü

Automatic araba takip sensörü ile, aracınızla kaç kilometre yol yaptığınızı, kaç saat sürdüğünüzü, yakıt masrafınızı ve verimliliğini, konumunuzu ve aracınızda sorun olup olmadığını belirleyen araç takip cihazıdır.

Canary Akıllı Güvenlik Sistemi

Canary akıllı güvenlik sistemi, evinizdeki en büyük yardımcınız olmaya aday. Hırsızlığa ve güvenlik tehditlerine karşı eski basit yöntemleri unutun. Bu cihaz sayesinde video, ses, hareket, gece görüşü, siren, hava kalitesi, sıcaklık ve basınç sensörlerini tek bir noktadan kontrol edebilir, evinizdeki her türlü tehdite bu cihaz sayesinde karşı koyabilirsiniz. Üstelik siz uzaktayken bile akıllı telefonunuzla bağlanarak evdeki insanlarla konuşabilirsiniz.

Petnet Akıllı Evcil Hayvan Besleyici

Evde evcil hayvanı olan insanların üzerinden büyük bir yükü alan harika bir cihaz: Petnet akıllı evcil hayvan besleyici. Bu cihaz hayvanınız için en doğru mamayı belirleyebiliyor. Miktarını ve mamanın türünü ayarlayabilen Petnet, ayrıca mama stoğunuz azaldığında tedarikçinizle otomatik olarak iletişim kurarak yeni bir sipariş oluşturabiliyor.

Philips Hue Akıllı Ampul (Smart Light)

Philips Hue akıllı ampül ile evinizde teknolojiyi dibine kadar hissedebilirsiniz. Akıllı telefonunuzla bağlantı kurabilen bu ampül, istediğiniz her renkte ışık saçabiliyor. Ayrıca müzik sistemlerinizle ya da programlarınızla da senkronize şekilde çalışabiliyor. Enerji tasarrufu anlamında da ev ekonomisine katkı sağlayan Philips Hue smart light Türkiye’de satın alınabilir durumda.

Healthpatch Sağlık Monitörü

Bu cihaz aslında burada yer alan pek çok üründen daha işlevsel. Çünkü sağlığınızla ilgili çok ciddi işleri başarabiliyor. Öyle ki çoğu durumda hastaneye gitmenize bile gerek kalmıyor. Sağlıkla ilgili bir sorununuzda durumu algılayıp otomatik olarak sağlık personeliyle iletişime geçebiliyor. Ayrıca kalp ritminizi, solunum oranınızı, deri sıcaklığınızı, tansiyonunuzu ölçebiliyor, hatta duruşunuzu bile ayarlayabiliyor. Kısacası sağlık kuruluşlarında yapmanız gereken pek çok işlemi evinizden ya da bulunduğunuz herhangi bir yerden gerçekleştirmenizi sağlıyor.

Scanomat Topbrewer

IoT’un ilk uygulama örneğini yazının önceki kısımlarında anlatmıştım. Kahve ihtiyacından doğan ilk IoT uygulamasının günümüzdeki çok daha teknolojik ve gelişmiş hali ise Scanomat Topbrewer. İstediğiniz zaman kahve yapmasını isteyebildiğiniz, sadece kahveyle kalmayıp diğer sıcak içecekler ve meşrubatları da temin edebileceğiniz, mutfağınızda adeta bir bar yaratan cihazdır. Mobil cihazınızdan talimat vererek çok uzaklarda olsanız bile kahve ya da başka bir içecek vermesini sağlayabilirsiniz.

Kolibree Akıllı Diş Fırçası

Yetişkinlere ya da çocuklara diş fırçalama alışkanlığı kazandırmayı sağlayan Koibree akıllı diş fırçası, bu eylemi oyun haline getiriyor. Akıllı telefonunuzla bağlantı kurabilen Kolibree, günlük olarak diş fırçalama verilerini de size raporlar halinde sunabiliyor.

Samsung SmartThings Hub

Bu cihazla birlikte ihtiyacınız olan tüm ev işi yüksek teknoloji ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Samsung SmartThings Hub, diğer IoT tabanlı cihazlarla da etkileşim kurabilen, evinizdeki elektronik pek çok şeyi tek bir yerden yönetebileceğiniz bir teknoloji harikası. Samsung SmartThings Hub ile prizlerinizi, ışığı, kilit, termostat, kamera ve hoparlörlerinizi tek bir yerden yönetebilirsiniz. Cihazın evdeki pek çok elektronik cihazla iletişim kurmanızı sağlayacak farklı sensörlere geldiğini de belirtelim.

Diğer IoT Cihaz Örnekleri

En popüler ve ilgi çekici cihazları detaylandırarak bu yazıda paylaştık. Ancak konu dikkatinizi çektiyse daha fazla cihazı tanımak isteyebilirsiniz. Bunun için aşağıdaki listeden farklı IoT cihaz örneklerini görebilir, bu isimlerle araştırmalar yaparak IoT cihazlar hakkında daha detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.

• Amazon Echo Plus Voice Controller
• Google Home Voice Controller
• Amazon Dash Button
• August Doorbell Cam
• Kuri Mobile Robot
• Footbot Air Quality Monitor
• Flow by Plume Labs Air Pollution Monitor
• Nest Smoke Alarm
• Bitdefender BOX IoT Security Solution
• Ring Doorbell
• Logitech Harmony Universal Remote
• Particle Photon Wi-Fi with Headers
• NETGEAR Orbi Ultra-Performance Whole Home Mesh Wi-Fi System